Moet dat?
Toch wel. Zelfs al staat het Midden-Oostenscript al sinds mensenheugenis op schrift:
“Er is niets nieuws onder de zon“. (Prediker 1:10)
“Want wind zaaien zij en storm oogsten zij“. (Hosea 8:7)
“Oog om oog, tand om tand“. (3x: Exodus 21:24, Leviticus 24:20, Deuteronomium 19:21).
Hoe het daar ging en gaat weten we al sinds de bijbel. Maar toch. De enormiteit van de recente gebeurtenissen trekt de aandacht er weer naartoe.
Het levert bij mij een ‘cacciucco‘ aan fragmenten op, een caleidoscoop van gedachten en herinneringen.
Gek genoeg dwaalden die eerst een heel andere kant op, naar de overkant van de oceaan.
‘Toeval’
Geen vredesduiven waren het. Het waren van die gewone. Stadsduiven. Shitduiven. Letterlijk.
Het gebeurde op 28 juni 1981. Iets na vijven in de middag sloeg het noodlot toe. Hoewel, het leek wel het lot, dat in zijn bizarre wreedheid een leven eiste, maar dat was het niet. Het was geen toeval, het was het onafwendbare gevolg van een proces dat iedereen was ontgaan. Onafwendbaar, doordat die aanloop zich voltrok buiten ieders blikveld. Niet dat het ontbrak aan mensen die het hadden kunnen zien. Sterker, hele massa’s mensen bewogen zich dagelijks onder die ramp in wording door. En niet alleen dat. De plek des onheils werd voortdurend door velen speciaal bekeken. Toch zagen ze het niet. En als ze het al zagen, dan zagen ze het in het nu. Als momentopname.
Zonder het onheilspellende te doorzien van wat al jaar in jaar uit gaande was.
En, opeens, was het moment daar. Daar op New Yorks Brooklyn Bridge. Eén van de kabels waaraan de brug hing gaf zich gewonnen. Als een zware zweep sloeg de kabel een Japanse fotograaf omver, Akira Aimi. Niet zomaar een toerist.
Tien jaar later stond zijn moeder, huilend, de Japan Times te woord:
‘Door zijn werk probeerde Akira een culturele ‘brug’ te zijn tussen Japan en de Verenigde Staten.
Maar hij kon zijn droom niet waarmaken omdat, uiteindelijk, Amerika hem verpletterde’.
Hoe dit drama kon gebeuren? Door… de duiven. Decennialang hadden de vliegende ratten de kabel bedolven onder wat ze hadden voortgebracht door de digestie van halve hamburgers en wat al niet. Het zuur deed zijn werk. Het vrat zich op zijn beurt dwars door de stalen tui. Het was alleen een kwestie van tijd, een ‘accident waiting to happen‘.
En nu dan: Gaza. Ook geen toeval. Als je teveel mensen isoleert in een te klein gebied dan gaat daar, vroeg of laat, geweld van komen. Je kan er dus op wachten. Maar doordat het wachten dit keer zo lang duurde, was de wereld het vergeten. De Israëli’s inclusief.
Dat de actie van Hamas walgelijk was, en een reactie niet kon uitblijven, hoeft geen betoog. De vraag is of het een succes zal worden à la 9/11: met weinig middelen een enorme, disproportionele reactie uitlokken met een lawine-effect. Mega-domino.
Duizend ogen om een oog.
Hamas
Hamas doet me denken aan de IRA. Een paar Noord-Ieren vertelden me ooit dat hun probleem niet meer zozeer een politiek-religieus probleem was, maar een maffiaprobleem. In de bevolking gewortelde bewegingen gaan een eigen leven leiden en floreren door het parasiteren op hun oorspronkelijke medestanders. Voor zover die praktijk de steun onder de bevolking erodeert, wordt dat proces tegengegaan zolang er nog een gemeenschappelijke vijand met kracht aanwezig is. In hun geval waren dat de Engelsen. Met als bizar resultaat dat de militante vrijheidsbeweging uiteindelijk zowel de vijand als de eigen bevolking terroriseert.
Hetzelfde is, naar mijn idee, in Gaza aan de gang.
Het Midden-Oosten in Het Verre Oosten
In de Chinese hoofdstad, waar ik ooit studeerde, kwam ik voor het eerst in mijn leven in contact met Palestijnen. Ze kwamen me bekend voor. Ze deden me erg denken aan de sympathieke ‘sabra’s’ die ik niet zo lang daarvóór had ontdekt, jonge Israëli’s die in Israël zijn geboren.
Eén van de Palestijnen had een droom: trouwen met een Jodin, om te laten zien dat samenleven kon. Alsof hij zo een brug wilde slaan.
Kort erna vertrokken velen van hen om te vechten, in de Israëlisch-Libanese Oorlog van 1982.
Als om de haat-liefdeverhouding te illustreren tussen de Palestijnen en diverse Arabische regimes, verdween minstens één van mijn Palestijnse medestudenten in de gehaktmolen van de Syrische leider Assad Sr. (Een machine die heden ten dage nog volop draaiende wordt gehouden door Assad Jr.)
And the winner is…
Alweer vele jaren geleden had ik de gewoonte stewardessen te vragen naar de meest onaangename passagiers. Daarbij prijkten Israëli’s opvallend vaak bovenaan.
Die ‘enquête’ had uiteraard geen enkele statistische waarde, maar het brak bij mij wel het taboe dat ik door de holocaust de bewoners van dat land zonder uitzondering moest bekijken als voorzien van een aureool.
≠
Dat Joden en Israeli’s niet synoniem zijn lijkt een open deur, maar niet in de praktijk. Ook onderling zijn Joden en Israëli’s niet hetzelfde.
Jonge vrouwelijke dienstplichtigen. Israël, eind jaren ’70.
Zo kwam ik enige jaren geleden op het spoor van de beweging ‘Een Ander Joods Geluid’.
En tijdens een veel eerder, uitgebreid bezoek aan Israël, tekende ik een profetische uitspraak op van een sabra:
‘Een lange periode van vrede zou juist een gevaar zijn, omdat Israël dan bij gebrek aan externe druk door onderlinge onenigheid uit elkaar zou (kunnen) vallen’.
Kort voor de recente actie van Hamas begon het daar inderdaad op te lijken.
Hoe zou het zijn, voor de reservisten en militairen die al ziek waren van het bewind van Netanyahu? Om nu door ‘hem’ te zijn opgeroepen in een conflict dat wellicht deels door hem is ontstaan?
De rollen omgedraaid
Tijdens mijn eerdere bezoek noteerde ik nóg een opmerkelijke uitspraak, uit de mond van de broer van de latere Israëlische president Shimon Peres:
‘To hell with the United Nations‘.
Hij leidde anderen en mij rond bij de grens met Libanon en de Golanhoogten.
Op zich was zijn ontboezeming destijds nog niet zo onbegrijpelijk, in een land met eerdere existentiële problemen. Maar ook toen klonk er al de agressieve arrogantie in door van de ‘Goliath geworden David’ die mij tegenwoordig zo tegenstaat in de huidige premier Netanyahu en zijn trawanten.
Hete brij
Was de stichting van Israël een goed idee?
Nee.
Was het begrijpelijk?
Ja.
Wanted: Hope
De reactie van een lezeres, op een eerder stuk op deze site, citeert een Israëli die zij kende:
“Tijdens oorlog, vóór de “Zesdaagse”, was ik met mijn tankbataljon in de Sinaï. Er vloog een vliegtuig over, dat een boodschap dropte: “Egyptenaren, bijna rondom.” Ik stuurde mijn jongens weg, wist dat ik nog een schot had. Dat vuurde ik af en wachtte. Er werd op de tank geklopt. Voorzichtig het luik openend, zag ik een Egyptenaar die in keurig Engels zei: “Bent U de officier?” Ja. “Ik zou hetzelfde gedaan hebben met mijn jongens. Kom eruit, ik breng u naar Egypte, zal ervoor zorgen dat het U goed gaat en dat U weer naar huis komt.” Zo gezegd, zo gedaan. Bij de “Zesdaagse” kwam ik hem weer tegen. Ik nam hem gevangen, deed hetzelfde voor hem, zodat hij naar huis kon. Toen tekenden we vrede met Egypte. De grens in de Sinaï zou ontstaan, doordat, om precies 12 uur, van beide kanten op elkaar toegelopen zou worden. Toen we in zicht kwamen, maakte ik mij uit onze rij los, want daar…. En aan de andere kant maakte zich ook iemand los…mijn Egyptische vriend”.
Eerder op de site
Over Israël: Heights & Lows
Over joden in NL: Het Keppeltje
Over Joden in Oekraïne: Kiev (Zie Babin Yar)
*
Voor een ‘soundtrack’ bij het gebeurde, luister hier.
Voor (mijn) vertaling, 1x (te) letterlijk 1x vrij, kijk hier.
TERZIJDE
– Uit solidariteit de vlag hijsen van een land dat meer dan twee miljoen mensen water en voedsel onthoudt, is een gotspe.
– In hoeverre wilde ‘oog om oog’ oorspronkelijk ook een beperking zijn?
– ‘joden’ zijn gelovigen, ‘Joden’ zijn degenen die behoren tot een volk.
Kermes: kristallijn
Luister ook hier. Tikje teveel vibrato, maar toch.