Catania

Over waar Agaat geboren werd verschillen de meningen. (Zeg in Catania in elk geval niet dat het in Palermo was). Wel is men het eens dat ze in Catania het leven liet.
Als vijftienjarige besloot ze zich als maagd te wijden aan het geloof. Een bronstige Romeinse proconsul werd daardoor in zijn avances gestuit, waarna hij het kind in woede wegzond naar een huis van lichte zeden. Maar ook daar bleek de maagd ontoegankelijk.
Daarop besloot de afgewezen machthebber het halsstarrige meisje te laten martelen. Onder meer door het afknijpen van haar borsten, met hete tangen. Toen zelfs dat onvoldoende bleek, werd ze door met scherven vermengde gloeiende kolen gerold. Dat werd haar teveel, A.D.251.
Anders dan tegenwoordig gebruikelijk werd ze in één keer heilig verklaard, het startschot voor vrijwel onnavolgbare avonturen van Agaat-relikwieën. Daarvan wordt haar sluier steevast in processie meegevoerd zodra de vulkaan gevaarlijk wordt. Sinds dat bij een zeer ernstigste uitbarsting doeltreffend (b)leek, op exact de eerste verjaardag van haar dood, is Agaat nog heiliger dan heilig. En dat wonder was nog maar het eerste van een hele serie.
Zo’n 1800 jaar na haar verscheiden drinken we een kopje koffie, om de hoek van waar de martelares begraven ligt. Het ‘Twittermeisje’ bij de kassa draagt een bordje met daarop haar eigen naam: Agata.
Eeuwen en Twitter kunnen voorbijgaan, Agaat leeft voort.

 

Met de angst voor de vuurspuwende berg lijkt het in Catania trouwens wel mee te vallen. Veel meer last dan wat asregen af en toe, levert de Etna de laatste jaren niet op.
Nee, de jonge vrouw die ik het als eerste vraag vindt Catania juist zo cool door die positie tussen berg en zee. En inderdaad, waar ter wereld liggen skiën en zwemmen zo dicht bij elkaar? Wel blijft het een bijna surrealistische combinatie, lava en sneeuw…
‘Wat voor een leven zouden we hebben, als we bang bleven voor de vulkaan?!’, roept een man uit. Hij is suppoost in het Castello Ursino, het kloeke kasteel waarvan de slotgracht ooit volliep met lava. Voor nu vertrouwt de suppoost op de Valle del Bove, een grote vallei bovenop de berg, waarin de lava doorgaans doodloopt.
Zijn collega, daarentegen, knijpt ‘m wel een beetje. De Etna is niet zomaar een berg met één groot gat erin, maar kent vele kraters die opeens kunnen ontstaan.
‘Wat nu als er zich op een dag eentje opent aan onze kant…?’, zegt hij licht benauwd.
Tja, ‘Agaat!!’

Eerlijk gezegd heb ik Catania lange tijd gemeden. Ik was er beducht voor. ‘Druk en link’, dat was mijn idee van de stad. En, goed, de mafia is iets waarmee je als buitenstaander niet direct te maken hebt, maar toch: de student die vertelde dat keer op keer de ruitenwissers van zijn auto werden gebroken totdat hij ‘leerde’ wie hij wat betalen moest; de anti-mafiapolitieman die zei dat de Ikea de enige mafiavrije zone van Catania is. En nog zo wat. Zeker, als je je door dat soort dingen laat weerhouden dan kan je op Sicilië helemaal nergens heen, maar het droeg er wel toe bij dat Catania niet op mijn verlanglijstje stond.

 

 

‘Stilte (zwijgen) = mafia’

 

Toch moet het gezegd, Catania valt niet alleen mee. Meer dan dat. Mogelijk is het tegenwoordig minder druk als voordeel van het nadeel, door de economische crisis. Maar het verkeer dát er is gedraagt zich opvallend beschaafd en we voelden ons geen moment onveilig.
Zeker, op de stad valt nog wel het een en ander aan te merken. Zo is het centrum afgesloten van de zee, net als vroeger bijvoorbeeld Barcelona, maar een doorbraak richting het blauw zit er voorlopig niet in. En zelfs één van de lokale top-attracties, het genoemde Ursino-kasteel van niemand minder dan Frederik II, is onvoldoende verlicht en ingericht. Zo zou er nog wel meer te brommen zijn, maar dat moet je niet doen.
De grootste attracties van Catania bevinden zich gewoon in de open lucht. Alleen al aan de vismarkt kan je je een halve dag vergapen. Sterker, iedere dag weer doen ook lokale ‘mannetjes’ precies dat.

 

 

Van bovenaf gezien is het een mediterraan soort Avercamp. Je komt ogen tekort.
Maar het beste van Catania zijn misschien wel de Catanezen zelf. Ze zijn voor Siciliaanse begrippen opvallend open en gastvrij.

 

‘Restaurant gereserveerd voor (glim)lachende mensen’

 

 

De grote vulkaan, aardbevingen en vijanden hebben om beurten hun best gedaan Catania met de grond gelijk te maken. Diverse keren met compleet succes. De stad is oeroud, maar van het oeroude is nog maar weinig over. Een overblijfsel van vroeger tijden vind je nog wel terug in de gewoonte afgestudeerden te kronen met een krans.

 

 

‘En wat nu?’

 

Maar wel blijken het gelauwerden van deze tijd.

 

 

We treffen de laureaten voor één van de vele barokke gebouwen in de stad. En ook die ontkomen soms niet aan een hedendaags tintje.