Kunstroof is niet simpel. Je moet iets eerst zien te stelen en het dan nog eens zien te verkopen. Allebei vaak moeilijk.
Onlangs dook er zowaar een beeldje op dat in 1988 was gestolen in de Italiaanse stad Siena. In 2018 werd het opeens in Londen ter veiling aangeboden. Daar werd het een prooi van een bijzondere instelling, het Art Loss Register (ALR). Begonnen in 1970 in New York als nobel streven van een stichting, professionaliseerde het tot een bedrijf in 1990, met vestigingen in diverse steden over de wereld en een hoofdkantoor in Londen.
Het machtige ‘wapen’ van het ALR is een enorme database van verdwenen kunst, antiek en andere verzamelobjecten. Op dit moment prijken er zo’n half miljoen voorwerpen op de lijst, die honderdduizenden keren per jaar wordt geraadpleegd. Die consultaties worden gedaan door bijvoorbeeld kunsthandelaren en musea, om te weten of dat wat hen wordt aangeboden wel in de haak is. De motieven daarvoor zijn doorgaans dat men zelf loepzuiver is en met gestolen spullen niets te maken wil hebben en/of men zich juridisch wil indekken inzake zogeheten ‘due diligence‘. Door consultatie van het register kan men laten zien het nodige gedaan te hebben om te zien of hun handelswaar zuivere koffie is. Andersom, zou je een vermoeden van kwade trouw kunnen oproepen als je zo’n consultatie achterwege laat. Je verstoppen achter ‘Ik wist het niet’ kan niet meer overtuigen als je het door een paar klikken had kunnen weten.
Hierbij gaat het dan meestal wel om het pittiger soort stukken, alleen al omdat zo’n controle in de database nogal prijzig is. Iets laten registreren, daarentegen, kost weinig.
Misschien wel het belangrijkste gevolg van die kolossale ALR-database is dat de verkoopkant van het kunstroofmetier er zo nog een stuk lastiger op is geworden. Een gouden tientje zal je altijd wel ergens kwijt kunnen, maar gaan slepen met ‘De Nachtwacht’ is vooral slecht voor je rug.
Gewoon daar laten.
Nu is het niet zo dat alle kunst wordt geroofd om te verkopen.
Anders dan wat wel gedacht wordt komt het vrijwel nooit voor dat roofkunst wordt besteld door rijken die hun eigen Van Gogh of Picasso willen hebben. Vaker gebeurt kunstroof ter verkrijging van een losgeld of om een relatief klein object te hebben met een relatief hoge waarde. Om het bijvoorbeeld in de onderwereld te gebruiken als onderpand. Daartegen helpt het ALR niet, maar een heilzaam effect heeft het zeker.
TERZIJDE
Tot op heden zijn via het ALR in meer dan tweeduizend zaken objecten teruggevonden, ter waarde van honderden miljoenen pond.
Fascinerend is het aandeel ALR-consultaties ten behoeve van due diligence gedaan vanuit Italië: 1,2%.
(Vanuit Nederland: 5,6%).
Eén keer zoeken kost tachtig euro, iets registreren vijftien euro.
Ontmoette ALR-mensen op de kunstbeurs PAN.
Was daar qua kunst met name onder de indruk van het werk van Jan Voerman. Niet (alleen) van zijn bekende IJsselstukken, maar van iets abstracter werk, dat ik al googlend niet terug kan vinden.
Ook niet bij Jan Jr.
De Kunst van Kunstroof in Cacciucco, het boek: p.147-152.
Mocht je zelf iets te roven in huis hebben, google dan op ‘kerntrekken’.