All the News That’s Fit to Print.
Klinkt prima, maarrrr… wat is dat? Welk nieuws is geschikt om openbaar te maken en wat is dat niet? Wie maakt dat uit? Die vragen zijn zo netelig dat je geneigd bent te denken dat dan al het nieuws maar vrij moet zijn.
Toch is alleen al een recent voorbeeld voldoende om te bedenken dat er gevallen zijn waarin (zelf)censuur heilzamer is dan publicatie. Als je erachter komt dat de AIVD een belangrijke rol heeft gespeeld in het hacken van hackende Russen, dan kan je je op zijn minst afvragen of publicatie daarvan ook nog een hoger doel kan dienen dan alleen het opkrikken van journalistenego’s. Je eigen ‘scoop’ stellen boven het algemeen belang is op zijn minst onsympathiek.
‘Het moet kunnen’, is een typisch Nederlandse kreet. En ja, waarschijnlijk moet het ook kunnen, zelfs al kan je het niet maken. Het moet kunnen omdat beerputten open moeten kunnen. Maar dat het kan betekent niet dat het ook altijd moet.
Als je in de oorlog had ontdekt dat de Engelsen de Duitse Enigmacode hadden gekraakt en je had dat voortijdig naar buiten gebracht, dan hadden de Duitsers daardoor de oorlog mogelijk kunnen winnen. En als de Engelsen er op hun beurt hoogte van hadden gekregen dat je die openbaarmaking van plan was, dan had je dat wellicht niet overleefd.
Kortom, het is altijd een afweging van belangen. Sommige ‘leaks’ zijn heilzaam en andere juist niet. Daarbij zullen belanghebbenden doorgaans ‘Kat & Muizen’ met de klokkenluiders, of die belanghebbenden nu overheden zijn of gewone criminelen. Beide hebben zo hun arsenalen die het (blijven) piepen van de muizen kunnen onderdrukken.
In het geval van The Post wordt de strijd tussen De Overheid & De Krant zeer vakkundig in beeld gebracht als een krachtmeting tussen De Doofpot & Het Licht. Het is bijna alsof regisseur Steven Spielberg ook zijn nieuwste film E.T. had kunnen noemen, maar dan in een nieuwe betekenis:
TERZIJDE
Meyer, Bernstein, Ellsberg, Ochs, Sulzberger, Singer, Spielberg, Kaplan, Kahn. Je hoeft maar even te kijken naar de namen die verbonden zijn aan The New York Times, The Washington Post en The Post als film en het kan je niet ontgaan: joodse wortels, overal. Wat betekent dat?
Ooit zat ik in New York aan tafel met een clubje jonge joodse film- en tv-makers, de een nog sneller en slimmer dan de ander. Verbluffend. Dus waarschijnlijk betekent het vooral:
Many Jews are Fit to Succeed.
‘Fake news’ (vroeger: ‘desinformatie’) en andere leugens zijn van alle tijden. Ook in de politiek. Maar als ze uitkomen is het spel voorbij. Hoort dat althans zo te zijn.
Daarom was het, zo mogelijk, nóg ontluisterender dat de Leugen-Met-Alles-Erop-En-Eraan van onze minister Zijlstra in eerste instantie door zijn coalitiegenoten alleen werd omschreven als ‘onverstandig’. Waardoor ze in de korte tijd tussen ontmaskering en ontslag opeens ook zelf opvallend lelijk in het licht kwamen te staan.
(Een ontmaskering, alweer, door een krant).