Neem Andalusië. Oerspaans, zou je zeggen. Nu. Maar Andalusië dankt zijn naam aan de Vandalen, een volk dat oorspronkelijk uit Oost-Europa kwam. (Hun naam herkennen wij ook in ons land nog, zoals in een ondersoort van de species ‘voetbalfan’).
Maar wat was er de oorzaak van dat de Vandalen in het zuiden belandden van het Iberisch schiereiland? Geen hang naar een vakantie aan de Costa del Sol. Ze waren onderdeel van een domino-effect dat de geschiedenis in ging als De Grote Volksverhuizing.
Die kettingreactie begon destijds een halve aardbol verderop, in China. ‘Barbaren’ oefenden vanuit het noorden druk uit op Het Rijk van het Midden. Maar dat rijk drukte terug. Mogelijk was dat er de reden van dat de barbaren, onder de verzamelnaam ‘de Hunnen’, hun snelle paardjes naar het westen wendden. Met succes. Hele volkeren sloegen op de vlucht en verdrongen op hun beurt weer degenen naast hen. Eenmaal in Frankrijk sloegen de Vandalen linksaf en kwamen zelfs tot in Noord-Afrika.
En wie heeft er nu de ‘schuld’ van dat Andalusië vandaag de dag zo heet? Tja.
Andere schuldvraag, op Chinees porselein.
Anno 2015 zijn we getuige van nieuwe volksverhuizingen. Op kleinere schaal dan toen, maar dramatisch is het wel. De migratie op economische gronden buiten beschouwing gelaten, is het de vraag wie de schuld draagt van de huidige verhuizingen als gevolg van geweld.
Ik ben geneigd het antwoord op die vraag per direct te ‘weten’.
En (tromgeroffel) De Grote Schuldige is….
George W.Bush
Ja, hij, de man wiens presidentschap van de Verenigde Staten dezelfde eenzame hoogte bereikte als zijn schilderkunst.
De redenering achter dit rappe antwoord gaat als volgt:
George deed exact wat de 9/11-terroristen wilden, zelfs meer nog dan ze konden dromen. He wildly overreacted.
San Francisco, detail.
In zekere zin kwam 9/11 voor George als een geschenk uit de hemel. Het gaf hem de mogelijkheid zijn zwakte een injectie te geven door krijgshaftig te doen. Maar met name de interventie in Irak, onder valse voorwendselen bovendien, leidde tot desintegratie van de regio. Zodoende werd een voedingsbodem gecreëerd voor de opkomst van organisaties zoals IS, die nu als hedendaagse Hunnen miljoenen op de vlucht doen slaan.
Daarbij is het de vraag in hoeverre die desintegratie het simpele gevolg was van het wegvallen van een wrede dictator, in casu Saddam Hussein. Wellicht had het niet zo desastreus hoeven uit te pakken als men zich gehouden had aan de ‘Les van Versailles’: onderdruk na een overwinning de vorige onderdrukkers niet dermate dat de daaropvolgende boemerang een vuurwapen blijkt. Makkelijker gezegd dan gedaan, maar toch. (Machiavelli zou zeggen: ‘Nee, tref ze juist zo zwaar dat ze nooit meer tot iets in staat zijn waar je last van krijgt’).
Helaas, echter, vrees ik dat mijn Bush-als-boemanstelling voor George iets teveel ‘eer’ zou zijn. De keten van oorzaak en gevolg is zo simpel niet. Ook een speciaal tribunaal waarvoor hij zich zou moeten verantwoorden is waarschijnlijk teveel gevraagd, al is die gedachte wel verleidelijk. Sommige menselijke ‘dominostenen’ kunnen bij het vallen nog een richting kiezen, waaronder George. Dat hij met zijn ‘War on Terror‘ extra veel terreur heeft geoogst, lijkt me zeker. En dat zonder George onze asielzoekerscentra een stuk leger zouden zijn, houd ik voor op zijn minst waarschijnlijk.
