Ik heb, zo bleek, even niet opgelet.
In 2024 n.Chr. ging ik naar een tentoonstelling over iemand die al vóór Christus ten prooi viel aan de medemens. Zijn naam: Julius Caesar.
Dat ik even niet heb opgelet blijkt meteen in het begin. Ik lees daar dat Julius werd geboren op
“13 juli 100 (?) voor de gangbare jaartelling (v.g.j.)”.
Voor de wát?! De gangbare jaartelling? Wat is dát nou weer?! En sinds wanneer, volgens de g.j., bestaat dat al?
Terwijl ik sta te knipperen met mijn ogen, is het mijn neus die het eerst iets doet vermoeden. Dit riekt, naar dezelfde getormenteerde geest uit wiens pen ook een ander recent novum in onze taal is voortgekomen: ‘de slaafgemaakte’. De pen van iemand die, schaamtevolgemaakt, geforceerd probeert correct te doen.
Nu doe ik toevallig ook zelf aan nieuwe woorden. Schaamteloos.
Zo is het inmiddels hoog tijd voor:
woltaal
Voilà, een fonkelnieuw Joostianum, al is het dan familie van het reeds bestaande ‘wollig taalgebruik’.
‘Woltaal’ is de tegenhanger van ‘klare taal’. Woltaal kenmerkt zich vooral door twee eigenschappen:
Het verdoezelt
en
Het verspilt letters.
Woltaal maakt lenige taal obees. ‘Slaafgemaakte’ is daar een goed voorbeeld van. Een ‘slaaf’ is namelijk ‘een slaafgemaakt iemand’.
Dat onderwerp kwam al eerder aan de orde in een blogpost onder de titel ‘Gecorrecteerde taal’. Ook een Joostianum. Bij dat soort taal gaat het om woorden en uitdrukkingen die bij nader inzien zijn vervormd tot iets corrects. Politiek correct, welteverstaan. Zelden valt dat samen met correct in de zin van ‘juist’, ‘exact’, zoals één plus één is twee. Eerder is het resultaat 1+1 = 3, omdat 1+1 = 2 de politiek correcten te ongenadig voorkomt.
Met dank.
Maar de sokkelmaker…
Zeker, als een woord of een uitdrukking bij nader inzien beter kan, waarom niet? Graag, zelfs. Maar zoiets als de jaartelling voor en na Christus vervangen door ‘de gangbare’ kan alleen voortkomen uit een mistige grijze massa, bekneld bovendien door een goedaardig gezwel: een schuldgevoel.
Het resultaat is namelijk even hopeloos als… incorrect.
Eenheden zijn niet voor niets uitgevonden. Mensen die je opsluit in een volmaakt witte ruimte worden gek. Er is houvast nodig om aan te kunnen relateren. Zo kan je dingen meten door middel van referentiepunten. Dat kan van alles zijn, graden Fahrenheit, Celsius, Kelvin & Co., schalen van Richter, Mercalli en wat al niet.
Is nu eenmaal zo:
De nulmeridiaan van Greenwich.
Welke eenheid je daarbij kiest doet er in zoverre niet toe dat een eenmaal gekozen schaal duidelijkheid schept. Daarbij zou het ideaal zijn als alle aardbewoners dezelfde schaal zouden gebruiken. Zo niet, jammer, maar geen ramp. Dan is het wel handig als erbij staat om welke schaal het gaat, maar zelfs dat is niet echt nodig. Oké, ik kan het irritant vinden dat ze in Amerika nog steeds doen aan graden Fahrenheit, maar ik weet heus wel dat het er bij hun twenty degrees niet echt lekker is. Dat ze daar niet rekenen in graden Celsius zoals bij ons, in de beschaving. (Geintje).
Daarbij maakt het me ook niet uit of Gabriel Fahrenheit, ‘de vader van’, het misschien heel warm kreeg bij stoute gedachten, of dat hij als echte vader zijn kinderen sloeg. Zo’n schaal zie ik als neutraal. Iets om te weten waar je aan toe bent.
Ook een weegschaal is neutraal.
Het gaat om grammen, niet om gramschap.
Hetzelfde geldt bij een jaartelling gebaseerd op de geboorte van een zekere Jezus Christus. Daarbij is niet van belang of die persoon wel echt bestond en ook niet of hij wel echt geboren werd op ‘zijn’ ijkmoment. Zelfs niet of hij wel geloofde in zichzelf en nog zo wat. Als het maar een vast ankerpunt is in de geschiedenis. En zó wijd verbreid is die ‘Chr.-telling’ dat ze zelfs in China bij ‘2024 zonder meer’ weten hoe laat het is.
Tot zover geen probleem. Niets incorrects aan. Het probleem ontstaat pas als je eraan gaat knoeien, om ‘correct’ te doen.
Het resultaat is: woltaal. En wartaal. Want ‘gangbare jaartelling’ vraagt om nadere uitleg. Niet alleen om te weten wat dat is, maar ook om duidelijk te maken dat het niet is bedoeld als expliciet politiek incorrect. Daar lijkt het namelijk wel op. Want: hoezo ‘gangbaar’?! Gangbaar waar? En voor wie? Gangbaar voor een witte, westerse elite die met zijn dominantie de christelijke jaartelling heeft opgedrongen aan iedereen?
Kortom, de hierboven geciteerde tentoonstellingstekst behoeft precisering:
“13 juli 100 (?) voor de gangbare jaartelling (v.g.j.),
waarmee bedoeld wordt de jaartelling die gangbaar is in Nederland, waarbij wij ons kunnen verschuilen achter het argument dat diezelfde jaartelling ook gangbaar is in grote delen van de wereld, sterker, vrijwel de hele wereld, om niet te zeggen de hele wereld, maar waarbij wij niet blind willen zijn voor het feit dat er ook andere jaartellingen bestaan en bij voorbaat begrip hebben voor de j-i-+-gemeenschappen, waarmee bedoeld worden de joodse, islamitische en alle andere gemeenschappen die hun eigen jaartellingen kennen, en hun eventuele ongenoegen inzake het feit dat hun jaartelling momenteel in ons land niet gangbaar is. Met onze deelneming.
Voorheen:
13 juli 100 (?) v.Chr.”
Mijn voorstel: gebruik die Chr. Wel zo kort. En, als het duidelijk is of het om v. of n. gaat, gewoon 2024, stop.
Of anders nemen we Caesar. Die 100 is handig optellen, voor bij de omschakeling. Maar ja, het is wel een 100 met een vraagteken en Julius slachtte heel wat brave mensen af.
Ehm, Kim dan maar? De Noord-Koreanen beginnen bij 1912, bij de geboorte van Kim Il-Sung. Maar met die Kim, daar is ook wat mee.
Nee, wacht, ik weet het. We nemen mij:
g.J. = de geboorte van Joost
TERZIJDE
01-01-2024 =
231 Frans Revolutionair
1445 Islamitisch
1945 Hindoeïstisch
2564 Boeddhistisch
4721 Chinees
5784 Joods
– Het jaar 0 bestaat in de christelijke jaartelling niet.
– Gabriel Fahrenheit bracht veel tijd door in Amsterdam en stierf in Den Haag.
En toch legde bij ons zijn schaal het af tegen die van Anders Celsius, een Zweed.
Troost: ook die schaal redde het uiteindelijk niet.
Hij werd omgekeerd, met het vriespunt op 0, door zijn landgenoot Linnaeus.
– Eerdere blogpost: Gecorrecteerde taal.