FilmTips
UN HOMME ET UNE FEMME *****
Het begint al met de titel. Beter kan niet. Dingen terugbrengen tot de essentie.
Zeker, preciezer was geweest ‘Deux hommes et une femme et demie’, maar niet beter. En ‘Quelle femme!’ en ‘Quel homme!’ Destijds, in 1966, speelden Anouk Aimée en Jean-Louis Trintignant de sterren van de hemel. Of beter: door hen kwamen er aan het firmament twee sterren bij.
Nu kan een film met Anouk Aimée nog moeilijk misgaan. Ze is adembenemend mooi. Als je anderhalf uur lang alleen naar haar zou kunnen kijken, dan zou dat op zich al vijf sterren waard zijn. Wél een verantwoordelijkheid voor een regisseur. Het kan alleen nog maar misgaan, wat een doodzonde zou zijn.
Als tegenspeler voldoet Trintignant gelukkig helemaal. Zijn stemgeluid en dictie zijn een lust voor het oor. Los van de vliegende start door Aimée, geldt dat ook voor een ander ‘cadeau’: de Franse taal. Er mogen dan nog zoveel onsympathieke Fransen bestaan, hun taal blijft schitterend.
Un Homme te Leeuwarden
De film is prachtig en bij vlagen subliem. Dat is uiteraard ook de verdienste van regisseur Claude Lelouch, die zijn hoofdrolspeler zelfs laat suggereren dat bij een film de regisseur eigenlijk de enige is die telt. Zeker is dat hij buitengewoon gevoelvol te werk gaat. Daardoor kunnen conversatieloze parels ontstaan, zoals de hand van de een die de hand van de ander net niet raakt. En door het shot van Une Femme die naar Un Homme kijkt, nadat hij zijn hand wel op de hare heeft gelegd, heel lang aan te houden. Zonder een woord. Onvergetelijk.
Wel héél erg veel essentie. (Trouwens, essentie?)
Opvallend is het afwisselend gebruik van zwart-wit en kleur. Voor zover je al een vermoeden had dat zwart-wit superieur is aan kleur, dan word je hier op je wenken bediend. Terwijl je de twee alsmaar na elkaar kan vergelijken, maakt kleur paradoxaal genoeg juist een neppige indruk, terwijl het in principe meer aansluit bij de werkelijkheid.
Het werkt bovendien verwarrend dat kleur wordt gebruikt voor de flashback-fragmenten, die ‘van vroeger’, en zwart-wit voor het heden, terwijl de kijker historisch is geprogrammeerd dat zwart-wit juist hoort bij vervlogen tijden.
Hoe dan ook ben je dankbaar voor het vele zwart-wit. De schoonheid van Aimée wordt er nog puurder van.
*
Even bijkomen. We drinken een drankje en gaan daarna door naar
LES PLUS BELLES ANNÉES D’UNE VIE ****
Ongelofelijk: Lelouch is op herhaling, ruim vijftig jaar na dato! Dat wil zeggen, het verhaal gaat verder met de acteurs van toen, inmiddels ver in de tachtig.
Zelf hebben we in dezelfde zaal dezelfde plaatsen. Maar ook bij ons blijkt de tijd vooruitgegaan. In de zaal zitten nu andere mensen. We zijn, ter ere van corona, geplaceerd in schaakbordpatroon. De afstand tussen ons en de ‘nieuwe’ vrouw schuin voor ons is op zich dus redelijk. Maar niet voldoende. Misschien wel voor een virus, maar niet om te verhullen dat ze zich heeft gehuld in een wolk ‘Kruidvat No.5’. Met een actieradius die de anderhalve meter bijna luidruchtig overschrijdt. Onverdraaglijk, sowieso, en al helemaal bij het kijken naar iemand die mogelijk ook No.5 draagt, maar dan een andere.
In het donker verkassen we en komen zo terecht op de een na voorste rij. Een beetje te dichtbij, misschien, maar zo kunnen we tenminste niet laf afstand nemen van wat de tand des tijds met die ooit zo gave gezichten heeft gedaan.
Zuid-Tirol (detail)
Erg is dat niet, integendeel. Die gezichten blijken namelijk na ruim een halve eeuw nog steeds te kunnen boeien. En hoe! Trintignant hebben ze opgedragen een wat rommelig baardje te laten staan om zijn licht demente staat te onderstrepen, maar ondertussen speelt hij nog even formidabel als toen. Aimée blijkt intussen wat uitgedijd, maar ze mag er nog helemaal zijn.
Wat een contrast met de geheel onnodige ‘inbraak’ in het Franse gezelschap door de Italiaanse Monica Bellucci. Ook zij gold ooit als mooi, al was het dan van een goedkopere soort dan de klasse van Aimée. Maar nu ben je op de strakke bolle toet van La Bellucci, pas halverwege de vijftig, al na een seconde uitgekeken, terwijl aan de veel oudere, gerimpelde Aimée nog ruim voldoende valt te zien.
Zo geforceerd doet het aan dat je vermoedt dat de deelname van de Italiaanse ex-seksbom is ingegeven door de afdeling marketing. Net zo, verschijnt de filmzoon van Trintignant in een Renault Alpine, een auto die totaal niet bij hem lijkt te passen, maar die wel in de aftiteling met name wordt vermeld.
Bovendien wil Lelouch even de film ‘Fietsendieven’ genoemd hebben. Ook dat is té. Natuurlijk, dat meesterwerk van De Sica is grandioos, maar een goede film is net als een goed boek geen vergaarbak van dingen die je kwijt wilt.
Het zijn smetjes op alweer een geweldige voorstelling van Quel Homme et Quelle Femme.
TERZIJDE
Anouk Aimée, née Nicole Dreyfus.
Ze doet haar haren wel érg vaak opzij.
Maar daarin is ze niet alleen. Nogal wat vrouwen lijken hun haren wel juist te hebben om dat te kunnen doen.
Zijn de beelden van (heel) hard rijden door Parijs restmateriaal van 1966?
De (Vlaamse?) vertaling lijkt (daardoor?) minder goed dan die van de eerste.
In werkelijkheid was het andersom: Aimée werd gecast als tegenspeelster van Trintignant.
Hoe kan het dat ik zo’n beroemde film als
Un Homme et Une Femme niet eerder heb gezien?
Ook blijkt me te zijn ontgaan dat er tussen deze twee films in nóg een is gemaakt:
Un homme et une femme, 20 ans déjà.
(Maar die ga ik niet meer bekijken).
*
© Joost Overhoff