Tevreden ben ik met wat ik eerder schreef over dit vermaledijde onderwerp. En nijdig, nu alle kwalen van dit soort volksraadpleging vol in de schijnwerpers staan.
Het referendum is geldig, nu tweeëndertig procent van het electoraat is gaan stemmen. Maar je zou toch zeggen dat, áls je al zoiets als een referendum zou willen hebben – als peperduur extraatje bovenop al bestaande democratische procedures – dat dat dan toch alleen geldig mag zijn als méér dan de helft van het totale electoraat zich keert tegen wat die al bestaande instanties voor ons hebben bedacht.
Nu zitten we met de situatie dat de koers van het land wordt bepaald door de mening van iets meer dan de helft van nog geen derde van het aantal kiezers. En dat nog los van het feit dat velen bij hun stemgedrag een mening kenbaar hebben gemaakt over iets anders dan waar het referendum over ging.
Toch buitelen de politici over elkaar heen om te verkondigen ‘dat het volk gesproken heeft’. Alsof het inmiddels politiek incorrect zou zijn het referendum als instrument nog ter discussie te stellen.
Het gaat me in het geval van Oekraïne niet om het voor of tegen – voor beide was iets te zeggen –, maar zelf ga ik pas stemmen bij een referendum als de vraag is of het referendum moet worden afgeschaft.
