‘Mooi, hè?’
Qua kippen en eieren ben ik niet bereid tot compromissen. Wil ik op de markt nog weleens een preitje meepikken van onbekende herkomst, kippen en eieren komen er bij mij zonder keurmerk niet in. Kippen met minder dan de maximale drie sterren van het Beter Leven-keurmerk hebben van mij niets te vrezen. Die met drie sterren wel. Bij hen betekent ‘Beter Leven’ ‘Later Dood’, al scheelt het weinig.
Wat eieren betreft is mijn oog onverbiddelijk. De code op het ei moet beginnen met het cijfer nul, anders begin ik er niet aan. De nul staat namelijk verrassenderwijs voor het beste dat er is, voor mens én kip: biologisch, maximale bewegingsruimte, enzovoort.
Toch?
Nou… laatst zag ik een ontluisterend programma op een Duitse tv-zender. Daaruit bleek:
– Duitsers eten héél veel Nederlandse eieren. Wist ik.
– Duitsers zijn relatief grote afnemers van biologische eieren. Verbaast me niets.
– Een aantal bezochte Nederlandse bedrijven verdient het keurmerk ‘biologisch’ echter niet.
Dat laatste schokte me. Zeker, biologische eieren brengen meer op, dus de sjoemelverleiding is groot. Toch was mijn geloof in het ‘gewone’ biokeurmerk nog onaangetast. In zoverre is dat vertrouwen er nog steeds, dat ik niet wil geloven dat het aangetoonde gesjoemel standaard is, maar toch.
Het is ronduit verbluffend om beelden te zien van bedrijven met tienduizenden ‘vrije bio-uitloopkippen’, waarvan er bijna niet één ook echt buiten loopt. Het geheim daarvan zit ‘m deels in de binnenkant. De stallen hebben een opening voor de kippen waardoor ze – ‘Toktoktok’ – naar buiten kunnen. Maarrr… die openingen zijn bij foute bedrijven voorzien van obstakels – ‘Tok?!’ – zodat de kippen niet gaan doen wat ze in theorie zouden mogen. Door schrikdraad of uitsteeksels. De kippenboer wil namelijk helemaal niet hebben dat ze naar buiten gaan. Dat geeft maar gedoe. Stel je voor dat ze daar de vogelgriep opdoen, of buiten hun eieren gaan leggen.
Nu gebiedt de waarheid te zeggen dat de kippen er waarschijnlijk sowieso niet happig op zijn om bij dat soort bedrijven naar buiten te gaan. Rondom die bedrijven is het land namelijk zo kaal als maar kan.
Laatst liet een vriend mij een filmpje zien, gemaakt in zijn tuin. Daarop zie je een havik die een hennetje wegplukt van het gazon. Ik keek naar de kipjes die er nog over waren. Ze leden duidelijk aan gazonvrees. Een open vlakte = Kippenvel.
‘Een kip, ik?!’ Pardon, mevrouw: een Paduaanse hen.
Kortom, het is tijd om nog een keurmerk ‘omhoog’ te gaan. Zoals dat van Demeter. Niet alleen biedt dat nog meer ruimte per kip, maar bovendien doet dat recht aan het feit dat kippen van oorsprong bosdieren zijn. Als ze buiten lopen willen ze beschutting van begroeiing.
En er is nog iets, iets waar je in politiek correcte tijden niet gauw aan denkt: kippen hebben minder stress in het gezelschap van een haan. Want het hanige van een haan mag dan iets (erg) irritants hebben, hij bewaart de vrede en biedt bescherming.
Paduaanse haan
Een haan heeft dus een nuttige functie die hij in de gangbare kippenhouderij niet meer krijgt. Bij Demeter wel, een organisatie waarbij ik me voorstel dat de controle op handhaving van hun keurmerk ook betrouwbaarder is.
Ik denk dat ik in het vervolg aan de ‘hanige’ eieren ga… Sterker, ik doe het.
In Nederland kakelen zo’n 100 miljoen kippen, iets minder dan de helft daarvan voor het jaarlijks leggen van ca. 10 miljard eieren.
Volgens een berekening in 2016 was een gewoon kippenei toen drie keer zo goedkoop als in 1956.
Meer betalen voor een verantwoord ei is dus heel redelijk.
‘Scharrelen’ of ‘Dringen’? ‘Scharrelkippen’ = negen dames op één vierkante meter.
(Biologische kippen: 6 / Demeter: 5)
Nederlanders consumeren gemiddeld zo’n 180 eieren per jaar.
‘Eén ei is geen ei’ – Nooit begrepen – ‘Twee ei is een half ei’ – Hoe kóm je erop?! – Drie eieren is… teveel.
Zie: De Wegsmijter.
Wetenschappers schijnen er inmiddels uit te zijn: eerst de kip, dan het ei.
