– NL
Fascinerend. Hoe sommige vaardigheden hun waarde verliezen. Zo kende ik een graficus. Hij kon knippen en plakken als de beste. Maar dan echt. Daardoor had hij veel werk. Tot het digitale knippen en plakken op het toneel verscheen en de meesten opeens in een handomdraai konden wat hij tot dan toe alleen voor elkaar kreeg met veel moeite. En met
– Hollywood
Indiana Jones heeft wel aandacht voor zijn tegenstander, maar niet lang. De man laat zijn zwaardvechtkunsten zien, de vrucht van jarenlange oefening. Indrukwekkend, maar voor winnen intussen waardeloos. Indiana trekt zijn revolver en schiet de archaïsche kunstenaar overhoop.
– Toscane
Zelf kan ik heel goed plukken. Althans, waar het olijven betreft. Plukken met de hand.
Op een lange ladder, hoog uittorenend boven de wereld, ver verheven boven het laag-bij-de-grondse, uitziend op verkleurende wijngaarden, heuvels en cipressen. De roep van een groene specht, het geblaf van honden in de verte, snuivend naar hazen. Een schot, nog een schot. Toch redt-ie het, de haas. De jagers komen voorbij, met niets. Wel met hun geweren en de daarmee aangeschafte gewichtigheid.
Ga ik het zelf redden, trouwens? Olijven plukken vanaf hoge ladders is een gevaarlijke bezigheid. Tegelijkertijd is dat een deel van de attractie. Het is een kunst, met vele facetten.
Waar zet je je ladder neer? Op welke positie, qua ondergrond en qua steun in de boom. Een steen onder een van de poten, of niet? Vooruitzien. Wat is het vervolg, als je steun het begeeft? Wanneer moet je je ladder zekeren? Met een touwtje. Hoe hoog kan je gaan, gezien de steun die je hebt? Hoe ver mag je reiken, naar links en naar rechts? En naar boven.
Het in bedwang houden van de begeerte. Eén olijf te ver kan fataal zijn. En het verhaal in je hoofd houden dat ik al eerder beschreef in De Smaak van Italië. Over de vrouw die zich niet had kunnen bedwingen, bij het zien van een boom stampvol met olijven. Maar zonder blaadjes…
Je moet luisteren als de olijfboom je iets te vertellen heeft.
Dat ik, de Hollander, nog steeds pluk met de hand, heeft te maken met mijn romantische kijk van de buitenlander. Ik beschouw de olijfboom als een vriend. En een vriend geef je de hand.
Een vriend ga je niet te lijf met een elektrisch apparaat.
Maar daarin sta ik inmiddels hopeloos alleen. Vanonder klinkt een dreigende stem, in puur Toscaans: ‘Wees voorzichtig!’
Onderaan de boom staat een oude baas, een echte landman. Als volbloed Toscaan is hij door en door diffidente, Hij vertrouwt niets en niemand. Zeker de olijfboom niet. Een vriend?
‘L’ulivo è traditore‘, laat de oude man vanonder weten. ‘De olijfboom is een verrader’.
‘Ik ken de gevaren’, pareer ik, hoogmoedig. Maar daarmee stel ik hem niet gerust.
Nóg dreigender klinkt het:
‘Soms is dat niet genoeg’.
‘Sinds wanneer plukt u niet meer zoals dit?’, vraag ik hem, nog steeds van ver boven de wereld. De oude baas weet het precies. ‘Sinds 2010’. Voor hem sindsdien geen ladders meer.
Zoals ik het doe is dus niet meer ‘zoals opa het deed’, maar zoals de overgrootvaders het deden. Zover loop ik al achter. Maar meelopen met de tijd wil ik niet. ‘Elektriek plukken’, mij niet gezien.
Toch blijven de laatste woorden hangen in mijn hoofd, zoals zo’n olijf waar je net niet bij kan. Een keer gaat dat ‘soms’ van die oude onheilsprofeet ook op mijn weg komen.
Moet ik het opgeven, zoals ik het altijd deed? Althans de langste ladder van de drie? Misschien wel.
Zoals wij het nog doen verdwijnt in de mist der tijden.
TERZIJDE
– De man van de gereedschapswinkel kan zijn oren niet geloven, wanneer hij hoort dat wij nog plukken met de hand:
‘Jullie zijn de Flintstones!’
– Eerder over olijven plukken: zie De Smaak van Italië p.46-50.
– Over olijfolie kopen: p.83-84.
– Schrik niet (of wel) van Toscaanse olio extra vergine 2024 van twintig euro per liter.
– Veel mensen denken dat olijven tegenwoordig worden geoogst door de bomen te schudden. Dat gebeurt echter vooral in de industriële plantages, zoals in Spanje. Niet in de oude cultuurlandschappen, zoals in Toscane.
Bovendien krijg je de beste olie van niet te rijpe olijven, die je met geen mogelijkheid al schuddend van de boom krijgt.
– Voor de ware liefhebbers
Eerder op de site over olijven(pluk):