In België is het Nederlands een officiële taal, maar vrijwel nergens wordt het er gesproken zoals het Nederlands in Nederland.
Om het te onderscheiden van het Vlaams in al zijn vormen zou ik het noemen: ‘Vlamederlands’. Net-niet-ABN. Net-niet-Algemeen-Beschaafd-Nederlands. Of anders: Nederlands ‘met genotsverhoging’ (een term van mijn vader).
Waar precies de grens ligt tussen Vlamederlands en Vlaams? Geen idee.
Wel weet ik dat veel Duitsers het Nederlands vertederend vinden klinken. ‘Alleen al een brommer‘, zei een jonge Duitse mij laatst. Omgekeerd, smelt ons hart doorgaans niet bij het horen van Teutoonse taal, maar het mijne wel bij het horen van Vlamederlands.
Soms klinkt het in Hollandse oren als ‘verkeerd’, vooral waar het gaat om syntaxis, de zinsbouw. Maar meestal komt dat ‘verkeerde’ in mijn polderbrein over als verrassend, grappig, hartverwarmend. Goed dat hij nog kunnen terugkomen is. De echte Vlaming slikt de d van goed daarbij nog in, al dan niet samen met een slokske uit een bolleke. Al zou dat ‘slokske’ weleens NL-Vlaams kunnen zijn: dat wat wij, Hollanders, denken dat Vlaams is. Net zoals wij ‘pico bello’ zeggen, iets waarvan geen Italiaan ooit heeft gehoord.
Daar waar in het Nederlands verkleinwoordjes vaak tenenkrommend zijn, en dubbelop – ‘een babytje’ – zijn ze in Vlamedertaal vaak juist charmant.
Vooral als daarmee dingen weer tot op hun juiste proporties worden teruggebracht.
Zelfs bij dat wat in Vlaanderenland wellicht het belang van frieten nog overstijgt, de wielersport. Hoe hard je ook rijdt, je doet het in ‘een truitje’.
En je kan aan tennissen doen alsof je leven ervan afhangt, maar daar waar een game ook wel ‘een spelletje’ heet, is de kans om na een verloren partij de hand aan jezelf te slaan op slag nihil.
Vlamederlands
Uit mijn sprokkelmand
| Vlamederlands | Nederlands |
| zeker en vast | vast en zeker |
| nog – Er zijn er nog. | nog meer |
| terug – Hij heeft terug kans. | weer, opnieuw |
| spelletje (tennis) | game |
| (wieler)truitje | trui |
| zonder erg | zonder (schadelijke) gevolgen |
| kantje boordje | kantje boord |
| aan – Aan het paleis. | bij |
| straf – Dat is straf! | sterk |
| hem – Hem kan winnen, hè?! | hij |
| een springtuig | een explosief |
| juist – Hoe zit dat nu juist? | precies |
| kwijtspelen | kwijtraken |
| een pak | veel |
| als een duivel in een wijwatervat | als een duivel (in het kwadraat) |
| met twee woorden spreken | onder voorbehoud spreken |
| op je honger blijven zitten | onbevredigd zijn |
| meestappen | meedoen |
| je pluimen verliezen | je prestige verliezen |
| volk – Er is nog volk op komst. | mensen |
| fel – Fel verlaagd. | sterk, erg veel |
| schoon | mooi, netjes, goed |
| proper | schoon |
| je neus aan het venster steken | je laten zien |
| zattemansklap | dronkemanspraat |
| met de daver op het lijf | met de schrik in de benen |
| de tenen uitkuisen | je uiterste best doen |
| verderdoen | doorgaan |
En zo kunnen we nog héél lang verderdoen….
