Het was een lezer van deze site die met dit idee aan kwam zetten. Hij werpt op dat niet alleen jongeren tot achttien jaar, maar ook gepensioneerden geen stemrecht zouden moeten hebben.
Een verrassend idee. Zit er iets in?
Veel (bijna) gepensioneerden zullen zeggen van niet. Zij hebben door ervaring juist de wijsheid verworven, zullen velen van hen denken, waarmee ze de meer jeugdigen in het goede spoor kunnen houden. Zolang hun rollator nog in het stemhokje past. En anders zelfs zittend, liggend, hoe dan ook.
Wellicht geldt voor ouderen in dit verband hetzelfde als in de voedselbranche: je hebt THT en TGT.
‘Ten minste Houdbaar Tot’ en ‘Te Gebruiken Tot’
Na de THT-datum kan je een product nog wel gebruiken, maar het wordt minder. TGT, daarentegen, is een harde grens.
Nu is het zo dat sommigen al op hun zestiende in staat zijn om verantwoord een stem uit te brengen, sommigen dat nóg kunnen op de gezegende leeftijd van honderdtien, terwijl het anderen hun hele leven maar niet wil lukken enige electorale volwassenheid te bereiken.
Aan dat laatste valt niets te doen. Dat is nu eenmaal de prijs van de democratie. Aan de onderkant hebben we al een leeftijdsgrens, maar moet er ook aan de bovenkant nog een bij?
De bovenbedoelde lezer wil THT en TGT samenvoegen. Zelf met pensioen, maakt hij zich zorgen dat bejaarden met hun stemgedrag de vooruitgang remmen. Of, erger nog, klokken willen terugdraaien, zoals bij de Brexit. Terwijl klokken daar juist kapot van kunnen gaan.
Zeker, nostalgie, een gemoedstoestand die je vaker bij ouderen dan bij jongeren aantreft, mag prima zijn voor de chansons van Charles ♪ Hier encore… ♫ Aznavour , maar is doorgaans een slechte raadgever.
Aan de andere kant kan afremmen soms ook gunstig zijn, een beetje zoals bij ons de gezapige Eerste Kamer de wilde Tweede corrigeren kan. Vaak voelt die ‘extra’ Kamer als overbodig en irritant, maar zo verkeerd zijn die paar (relatieve) wijzen nog niet als bescherming tegen de waan van de dag.
Een aparte categorie bestaat uit ouderen die de draad volledig kwijt zijn geraakt. Zelf heb ik enige tijd op die groep uitgebreid zicht gehad, terwijl ik zelf (nog) aan de heldere kant van de scheidslijn ben ingedeeld. Daarbij werd mij duidelijk dat degenen ‘zonder hoofd’ gewoon nog stemrecht hebben, zolang ze niet uitdrukkelijk wilsonbekwaam zijn verklaard. Dat zijn er heel wat. En steeds meer.
In zoverre is dat probleem in de praktijk minder groot dan in theorie dat veel van die stemgerechtigden nooit een stemhokje zullen bereiken. Aan de andere kant hoorde ik ooit iemand vertellen dat zij de stem van haar moeder ging gebruiken om daarmee te gaan stemmen wat zij, als gemachtigde, zelf wilde. Daarbij een andere keuze makend dan haar moeder altijd had gedaan. Een vorm van ‘kaping’.
In werkelijkheid liggen veel van dat soort stemmen in feite dus op straat. Je zou zeggen dat zonder rechterlijke tussenkomst een bepaalde medische diagnose al voldoende zou moeten zijn je stemrecht te verliezen.
Iedereen die ervaring heeft met jong en oud doorziet de cirkelgang van het leven, zowel fysiek als mentaal. Op zich is het dan niet onredelijk dat je qua stemrecht ook ergens een bovengrens trekt, geldig voor iedereen. Maar waar moet die grens dan komen te liggen? Als je ziet dat er mensen zijn die stemmen op een partij met als lokroep 50PLUS, dan zou je zeggen: ‘Op 50 dus’.
En anders? Op het moment dat je je terugtrekt uit het werkzame leven, zoals de bovenvermelde lezer wil?
Of op tachtig, negentig, honderd?
Maar kan welke bovengrens dan ook er in de praktijk wel komen als voor de invoering daarvan eerst moet worden… gestemd?
TERZIJDE
Voor de goede orde: ik ben zelf 60+.
Splendid isolation
Veel Brexit-Britten, vermoed ik, denken dat ze uniek zijn.
Ze hebben daarin, vermoed ik, gelijk.
Want in welk ander land beroven ouderen hun kinderen?
De Brexit-grafieken spreken boekdelen.
Afgezet tegen de leeftijd loopt de steun voor Remain in een hoek van zo’n vijfenveertig graden naar beneden. Van de negentigjarigen is amper twintig procent er nog voor.
Afgezet tegen het scholingsniveau loopt die lijn vrijwel spiegelbeeldig de andere kant op.
Brexit onderwerp maken van een referendum. Kan er iets nog hoger staan op de lijst ‘Kostbare ideetjes’?
En waar moet ik nu binnenkort zelf op stemmen?
Niet op een regeringspartij, vanwege de onvergeeflijke verhoging van het lage BTW-tarief.
Dat schiet op. Maar dan?
Gisteren was de ‘Klimaatmars’.
Minister Wiebes (‘Kunst is een hobby’) bleek eerder enig begrip te kunnen opbrengen voor jongeren die demonstreren voor het klimaat:
‘Ik snap het wel. Het is meer hun klimaat dan het onze’.
Pardon?!
