Het lijkt wel een algemeen menselijke eigenschap: stoelen willen bezetten. Velen beginnen er in het leven al vroeg mee, bij de stoelendans. Om daarbij de laatst overblijvende stoel in te pikken dreigt het soms stevig toe te gaan. Wellicht is dat omdat het mes aan twee kanten snijdt: Hoop & Angst. Hoop die stoel voor jezelf te krijgen naast de angst buiten de boot te vallen.
De stoelendans is een spelletje voor kinderen, maar lijkt op wat volwassenen doen. Veel spelletjes zijn nu eenmaal een oefening voor later. Beertjes ravotten vertederend, in opleiding voor brullend klauwen om de macht.
Mensen hebben vaak moeite een zitplaats die ze eenmaal hebben bemachtigd weer op te geven. Ze blijven er zo lang mogelijk op zitten. In het geval van een riante zetel heet dat ook wel ‘kleven aan het pluche’.
NL-Kamerzetels zien er ook plakkerig uit, maar dan juist omdat er geen pluche op zit. Misschien is dat mede een reden waarom je de Tweede Kamer maar zelden vol ziet. Kamerzetels zijn namelijk heel bijzonder: je kan ze blijven bezetten zonder erop te zitten. Sterker, met enige regelmaat komt het voor dat mensen de partij verlaten via welke lijst ze verkozen zijn en dan toch nog aan die kleefzetels blijven plakken. Ze beginnen dan gewoon voor zichzelf.
Dat is niet in de haak, vind ik. Maar daarin sta ik nogal alleen, zo blijkt. In vrijwel alle parlementen van de wereld is die dubieuze praktijk toegestaan. Zelf vind ik dat als je voor een partij hebt gekozen die jou daarna verkiesbaar heeft gesteld, je moet opkrassen als je die partij tussentijds vaarwel zegt. Dat is jouw risico. Anderzijds is het het risico van de partij dat de leden zich misschien niet altijd houden aan de ‘partijdiscipline’, dat ze stemmen tegen de partijlijn in. Dat is iets dat wél moet kunnen, maar als je te laat inziet dat je op de verkeerde boot aan boord bent gegaan, dan moet je de eer aan jezelf houden en vertrekken. Een volgende keer kun je dan zien of je ook verkozen wordt met het shirt van een andere club, misschien wel van jezelf.
In ons land lijkt het fenomeen toe te nemen. Sommigen nemen al vrijwel direct de benen nadat ze voor een bepaalde partij als parlementsleden uit het ei zijn gekropen. Daarbij is het zaak niet aan discriminatie te doen. Bij foute partijen kan je in stilte blij zijn dat die parlementariërs alsnog het licht zien, maar dat geeft de afvalligen nog niet het recht hun zetel te behouden.
Althans, dat zou zo moeten zijn.
TERZIJDE
Ontrouw-specialisten : in 2020 veranderden niet minder dan 57 Italiaanse parlementsleden tussentijds van partij.