‘Noren
zijn altijd naar behoren’.
Zoiets denk ik altijd, wanneer ik aan Noren denk. Voor spektakel ben je bij hen aan het verkeerde adres, voor correctheid des te meer.
Maar in hoeverre klopt dat beeld?
‘Mijn eerste Noor’ ontmoette ik in… China. Hij studeerde daar, net als ik. Stereotieper kon hij niet. Goudeerlijk, had hij een uitgesproken, zoals de Italianen zeggen ‘faccia pulita‘, een in alle opzichten schoon gezicht. Hij was even vroom als consciëntieus. En, al even serieus, deed hij aan hardlopen, zelfs in de allesbehalve schone lucht van de Chinese hoofdstad.
Alsof het ook toen al om gendercorrectheid ging, werd de tweekoppige Noorse studentendelegatie gecompleteerd door een vrouwelijke medestudent. Een schat.
Mijn Noor Nr.3 liet een tijd op zich wachten. Het was een medewerker van het Noorse staatsmonopolie op het gebied van alcoholhoudende dranken. Daarbij bleken de Noren ook al voorlijk te zijn op het gebied van technische middelen om ‘klare wijn’ te onderscheiden van drankjes waaraan iets niet klopte. Zelfs de aangegeven oorsprong konden ze op leugens betrappen. Alles voor de zuiverheid.
Toen kwam Breivik. Hij moordde als een waanzinnige, maar dan met noordelijke koelbloedigheid. Voor wat hij als ‘opschoning’ zag.
Zo mogelijk nog schokkender was de ontmoeting met mijn vierde Noor, samen dobberend in het azuurblauw van de Middellandse Zee. Was hij verrast door wat Breivik deed? Nee, integendeel. Een week voor het gebeurde had hij een vriendin voorspeld dat er in zijn land zoiets in de lucht hing. Ik verslikte me bijna in een slok zee. In de lucht? In Noorwegen?!
De ‘dobberNoor’ bezat een huis op het eiland vlak voor ons. Er was daar inmiddels een hele Noorse kolonie ontstaan. De Noren waren gaandeweg schatrijk geworden, vooral door de verkoop van olie en gas. Een vervuilende handel die ze paren aan het streven in eigen land maximaal schoon te zijn. Elektrische auto’s, waterkracht…
Ondertussen trekken ze wereldwijd de aandacht, de Noorse hardlopers. Sommigen met hoofden waaronder, iets lager, een uitheemse dracht toch niet zou verrassen: lederhosen.
En nu is er dan ‘Quisling – De Laatste Dagen’. Het is een speelfilm die gaat over de Noorse minister-president Vidkun Quisling, een functie die hij verkreeg in de oorlog na een staatsgreep. Quisling bleef een Hitlerofiel tot op het bittere eind, zijn executie. Zonder spijt. Sterker, op weg naar het einde mijmert hij over zichzelf als een soort Jezus 2.0.
Of was hij eerder een soort Breivik avant la lettre?
TERZIJDE
– Nooit van gehoord
Wikipedia: ‘De naam van Quisling leeft in veel talen, inclusief het Nederlands, voort als synoniem voor collaborateur en verrader’.
– Appeltje voor de dorst
Waarde van het Noorse ‘Sovereign Wealth Fund‘
Begin mei 2025: ruim 1,5 biljoen euro.
€1.500.000.000.000
– Inwoners
Begin 2025: ruim 5,5 miljoen.
Ruim de helft staat te boek als Lutheraans.
Maar… al in 2022 geloofde een krappe meerderheid niet (meer) in God.
– Regering
Het Noorse kabinet van mei 2025 telt tien mannelijke en tien vrouwelijke ministers.
Twee van hen zijn overlevenden van Breiviks moordpartij.