2001,
Zoals bekend kun je de dingen zelf doen, of je kunt ze laten doen. Eén van die dingen: kijken of je paspoort nog wel geldig is.
Schiphol. Voor het eerst in je leven ben je eens ruim op tijd. Je hebt alleen maar handbagage en, alweer voor het eerst, check je niet ‘klassiek’ in bij de balie, maar ga je dat bij de gate doen. Handig.
Aangezien je een zee van tijd hebt, ga je eerst eens naar het postkantoor. Tegen de tijd dat je dat gevonden hebt, is die tijdzee nog maar een vijvertje. De enorme Luchthaven Schiphol heeft voor haar passagiers namelijk maar één klein postkantoortje, dat alleen door reizigers met ouderwetse speurzin te vinden is. Om er te komen moet je van het Schengen-gebied door de douane naar de centrale hal, compleet met paspoortcontrole.
Nadat de Communication Centre-employee, voorheen postlokettist, de postzegels zo scheef op je brieven heeft geplakt dat je ze eigenlijk niet meer durft te versturen, mag je weer terug naar ‘Schengen’ en opnieuw verdwijnt je paspoort in de handen van de marechaussee ter controle uit het zicht. Opnieuw bevinden de wetsdienaar en zijn computer mij geheel in orde.
Zelfverzekerd naar de gate. Door pas daar in te checken voel je je echt een man van de wereld.
‘Uw paspoort?’, vraagt de grondstewardess. Natuurlijk, alstublieft.
‘Maar uw paspoort is verlopen, meneer! Zo mag u niet mee’.

De Man Van De Wereld krijgt het warm, en hij zal het nog warmer krijgen. Want nu volgt de ‘Operatie Noodpas’. Kruipdoor, sluipdoor terug naar de vertrekhal. In die hal bevindt zich in het midden, verscholen aan de achterkant, een marechaussee-noodkantoortje, bemand door de allervriendelijkste jongens die je doodgemoedereerd vragen of je je pasfoto’s bij je hebt.
‘Nee? Dan kunt u die daar maken, in die automaat. Voor een tientje wisselgeld kunt u naar beneden, naar de bank’.
Tegen de tijd dat de helse fotomachine zowaar iets uitspuugt, is daarop viermaal iemand te zien die niet van deze wereld is. Iemand die is getekend door het feit dat hij in drie minuten een hele studie heeft afgerond, compleet met een praktijkexamen waarvan de uitslag even onzeker is als de kans dat hij zijn vliegtuig nog halen zal.
Met de foto’s produceren de gewapende mannen in recordtijd een ‘nooddocument’. Geen morsig A4-tje, nee, een compleet nieuw paspoort. Kosten: zestig gulden en vijfenvijftig cent. Tussen het melden bij het kantoortje en het nieuwe paspoort zijn amper twintig minuten verstreken. Het zou een ideale plek zijn om je pas te vernieuwen, ware het niet dat dit zo echte paspoort maar drie weken geldig is. Na een Operatie Noodfoto is dat trouwens wel het beste, omdat je met een dergelijk getormenteerde foto in je pas nog de kans loopt om bij aankomst in den vreemde meteen te worden opgesloten.
Maar snel blijft het, die Operatie Noodpas. Zó snel zelfs, dat als je weer hijgend bij de gate komt, je de staart van het vliegtuig nog net kan zien verdwijnen.

TERZIJDE
Prijs 2025: €59