Kurosawa
Zelfs een hele expeditie had ik ervoor over. Compleet met cruise, al was die dan mini-.
Ik waagde me op de fiets door de drukke binnenstad en op een stampvolle veerpont over het IJ. Daardoor kon ik het zo fotogenieke bouwwerk van EYE niet eens zien liggen.
Eenmaal in een riante filmzaal heette ik een vrouw welkom, die mij als buurman koos. Maar wel met één stoel buffer. Bovendien had ze nog een buffertje bij zich. Ze pakte een keurig gestreken textieltje uit haar tas, vouwde het uit en legde dat op de hoofdsteun.
Het was mooi weer, midden in de week, midden overdag, en toch liep de zaal verbluffend vol. Ik sprak er mijn verbazing over uit tegen mijn gebufferde buurvrouw: ‘Voor zo’n oude film’. Zij, daarentegen, vond er niets geks aan. Integendeel: ‘Het is wel Kurosawa’.
Inderdaad. Zelf had ik deze tocht ondernomen omdat juist deze ene film uit diens oeuvre niet werd vertoond bij mij om de hoek. Een film die ik perse opnieuw wilde zien. Vooral voor één enkele scène: een man die loopt door het bos.
De bewuste film, Rashomon, is onderdeel van een waar Kurosawa-festival. Daarbij zijn veel van die oudjes opnieuw te zien. En daar was ik als de kippen bij.
Bij verrassing komt mij op dit moment opeens een zangeres voor ogen, de Française Barbara. Zij zong dat je nooit moet terugkeren naar de plaats van je jeugd. Omdat het je tegen gaat vallen.
Ook bij Kurosawa bleek dat nu zo. Vooral de massa-scènes vond ik dit keer vaak ‘over the top‘. Bovendien bleek, zoals wel vaker, zwart-wit superieur tegenover kleur. Zodra je eenmaal hebt vastgesteld dat Kurosawa-bloed meer lijkt op slechte ketchup, is het met de geloofwaardigheid gedaan. Daarna ook bij een zwart-witfilm als Yojimbo, een bizar geval van kruisbestuiving met de spaghetti-western. Niet om aan te zien. En ook niet om aan te horen. Dat laatste is een rode draad die me nu pas opvalt in vrijwel alle Kurosawa-films: westersachtige muziek bij uitgesproken oosters beeld, niet-bijpassend geluid dat je als een invasieve exoot uit je oor zou willen weren.
Wél bijpassend blijft het (verbluffende) rauwe ‘geblaf’ van opgewonden Japanse mannen, een omschrijving die heden ten dage wellicht niet meer als ‘correct’ kan gelden, maar waarvoor ik nog steeds niets beters weet.
Bleef er bij herziening van mijn Kurosawa-devotie nog wel iets over? Toch wel. Zo blijkt de Seven Samurai nog even onverwoestbaar. Ook overeind blijven het ‘kleine’ Ikiru, het grootse Ran (nog net) en… Rashomon. Maar niet meer zozeer door die man in het bos.
Over ‘overeind’ gesproken, er is nog iets dat even roestvrij blijkt als al die glimmende zwaarden, iets waar ik maar geen genoeg van kan krijgen: hoe Japanners overeind komen en weer gaan zitten. Lopen, rennen. Adembenemend, nog steeds.
*
the north ****
Ook in deze film lopen ze. Alsmaar. Eindeloos. Al doen ze het niet zo mooi als de Japanners. Het is eerder ‘stevig stappen’.
the north speelt in Schotland en ook de titel doet niet aan ons kikkerland denken, maar het is wel degelijk een Hollandse productie. Ook de helft van de (prima) hoofdrolspelers is Nederlands. Te weten: één. Aantal bijrollen (in beeld): ook één. Heel even.
Alsof ook daarom de titel klein geschreven is, in de beperking herken je de meester. Dat geldt wel voor (film)kunst, maar niet voor alles.
Een Florentijnse graaf deelde ooit met mij zijn stelling dat je, voor je met iemand in het huwelijksbootje stapt, eerst samen stappen moet hebben gezet.
En dan niet 10.000, nee, helemaal naar Santiago de Compostela. Dan pas weet je hoe het is, samen.
Met zijn eerste verloofde volgde hij zijn eigen raad. Een huwelijk kwam er daarna niet. Met zijn tweede dacht hij zijn toch zo dringende advies in de wind te kunnen slaan.
Van haar is hij nu gescheiden.
Een wandeltocht is meer dan alleen alsmaar de ene voet voor de andere. Je kan er zelfs het noorden bij kwijtraken en hopelijk vind je het dan nog terug.
Zeker is: vrijblijvend blijft het niet.
*
12/12: The Day ****
Noord-Korea = De Slechten.
Dus:
Zuid-Korea = De Goeien.
Toch?
Duizelingwekkend. Alleen al om ‘ze’ uit elkaar te houden.
Spannend. Kantel, kantel, kantel.
Fascinerend. De ‘verbanden’: loyaliteiten en bevelsstructuren.
TERZIJDE
– Overdaad
Na het grappige van Mifune in de Seven Samurai wordt het in later werk soms teveel van hetzelfde.
– Is er een link…
…tussen IJ en EYE?
– (Groot) EYE-pluspunt
Geen ‘biosballast’ (een Joostianum).