Toch nog, na al die jaren. Hoe oud was ze al niet? Maar beter laat dan nooit. Alsnog vroeg ze aan iedereen die haar kende om haar anders aan te spreken dan ze al die jaren gewend waren. Met een andere naam.
Het was een naam waar ze een hekel aan had. Al lang. Misschien altijd al, maar het duurde minstens een halve eeuw voordat ze er iets aan durfde te doen.
Een kind een naam geven is een hele verantwoordelijkheid. Eerste eis: iets dat geen aanleiding geeft tot pesten. Ook niet expres, om je kind weerbaar te maken, zo leert de beroemde song A boy named Sue.
Het meest fascinerende fenomeen van mensennamen is misschien wel dat mensen er vaak uitzien zoals ze heten. Dat testte ik ooit in de praktijk. Ik had een groep jonge mensen voor me die ik nog nooit eerder had gezien en een lijst van hun voornamen. Het bleek daarbij verrassend eenvoudig vrijwel foutloos te kunnen raden wie wie was.
Ooit was het geven van namen relatief simpel: er waren te vernoemen voorouders, een voorraadje heiligen en nog zo wat. Bovendien was de keus beperkt doordat de te kiezen namen van overheidswege waren vastgelegd. Je mocht niet zomaar wat bedenken.
Tegenwoordig is de keuze zo eindeloos dat mensen ook wel hun toevlucht nemen tot speciale ‘babynamenwebsites’, om inspiratie op te doen. Het kan ook leiden tot keuzestress, variërend van besluiteloosheid tot en met onenigheid tussen de ouders.
Ooit hielp ik een Italiaans echtpaar met het laatste zetje. Hun kind was al geboren en nog steeds waren ze er niet uit. Ze wilden eigenlijk geen naam van een heilige nemen, zoals in Italië gangbaar was, maar wat dán?! Ik suggereerde: Hannibal. Dat leidde tot een schokeffect waardoor de kogel alsnog door de kerk ging. Het werd, alsnog, een heilige.
Het namenveld ligt vol voetangels en klemmen. Associeert bijvoorbeeld een op zich prima naam met iets heel negatiefs in een andere taal? En liefst is er een zekere harmonie tussen voor- en achternaam. Zo ken ik een geval van iemand met een even weelderige als lange Franse voornaam, gevolgd door een oud-Hollandse ‘klompennaam’ van slechts één lettergreep.
Anders is het wanneer je wordt ingehaald door de geschiedenis, als een naam daardoor opeens heel anders gaat klinken. Zo ken ik zowel een vrouw als een muziekensemble met de naam ‘Corona’. Betekent ‘kroon’, op zich niets mis mee. Net als met de Italiaanse naam Benito, ‘gezegende’. Wat wil je nog meer? Dat die naam niet doet denken aan een Benito die zich slecht gedragen heeft, te weten Benito Mussolini. Daarom mag die ’taboenaam’ in Italië niet meer worden gegeven.
Italië, 2015.
Netelig punt, politiek. Wat te denken, bijvoorbeeld, van een wielerploeg met de naam UAE? Weinig, zolang je niet weet wat UAE betekent. Het staat voor United Arab Emirates, een clubje van zeven schatrijke oliestaatjes dat nog veel meer sponsort dan alleen Tadej Pogačar en anderen die de trappers rond doen gaan. Ook een hele batterij moorddadige milities wordt ondersteund door UAE, zoals de RSF in Soedan. Medestanders zullen zeggen dat UAE de ‘goede’ moorddadige milities steunt tegenover de kwade, maar dan nog…
What’s in a name? Heel wat. Maar een naam veranderen valt niet altijd mee. Laatst stuitte ik op een vriendin van de vrouw die te elfder ure anders wil worden genoemd. Ikzelf doe het wel, maar de vriendin, haar lukt het niet.
TERZIJDE
– Eerder op de site:
– Aantal Italianen met de naam Annibale (Hannibal), toch nog: 9520 (0.0161%).