Penibel onderwerp. Toch moet je het doen, ter bescherming van diegene en ‘de wereld’.
Het probleem is dat de persoon in kwestie vaak denkt dat het nog best gaat en het tegendeel niet wil weten.
Ook Aznavour was over de datum en niet zo’n beetje. Pijnlijk. Toch trok hij nog volle zalen en misschien daarom ging hij door. Maar Het Zwanenmeer en de rollator combineren slecht. Je doet er zelfs niet goed aan, nu Charles er niet meer is, om het internet af te struinen op zoek naar zijn uitvoeringen. Je ontdekt er teveel dat het niet haalt bij dat wat je kent en bewonderde.
Zo’n twaalfhonderd chansons schreef Aznavour, zo blijkt bij de slotbalans. 1200! Daarvan ken ik er niet veel meer dan vijftig. Al internettend vermoed je dat dat wel voldoende is. Maar, oh, wat zijn zijn toppers top!
Verklaard Aznavour-fan Matthijs van Nieuwkerk liet weten dat hij die liefde met de paplepel kreeg ingegoten door zijn moeder. Zelf erfde ik Charles van mijn vader, in één moeite door met Frank Sinatra. Zeker, Frank mocht een maffieuze gladjakker zijn, maar ook hij was formidabel. Absoluut. Frank krijgt zelfs de zegen van de huidige dirigent van de New York Philharmonic, maestro J.van Zweden. Charles en Frank hadden allebei geweldige stemmen en waren koningen van wat bijna nog belangrijker is: timing. Maar Frank kreeg nooit een woord op papier dat het herinneren waard is, terwijl Charles…
Que c’est triste sans Charles
Welke van Aznavours chansons zijn de mooiste? Daarvan hebben velen zo hun eigen lijstje. Ik ook.
Welke te kiezen? Deels is het makkelijk: alles dat niet Franstalig is kan het raam uit.
Een chanson = in het Frans. Punt.
Dat Charles zich bezondigde aan uitstapjes richting andere talen ervoer ik als hoererij. Als goedkoop ‘cashen voor open doel’. Alsof je je geliefde op de Wallen achter het raam ziet zitten.
Goed, Frans moet het dus zijn, maar dan? Charles zong fraaie lofzangen op de liefde, maar zijn mooiste chansons zijn liedjes die prachtig pijn doen. Het verkleinwoord slaat bij die ‘liedjes’ alleen op de lengte, want sommige bereiken grote hoogte. Een paar ervan zijn zo mooi dat je ze zelf zou willen vertalen, ware het niet dat een chanson, zoals gezegd, in het Frans hoort te zijn. Anders verliest het zijn ziel.
1. Non, je n’ai rien oublié
De zanger ontmoet zijn grote liefde van weleer. Een gevoel van lang geleden, maar nog niet overleden. Schuchter verklaart hij haar zijn liefde opnieuw.
Venise (détail)
2. Bon anniversaire
Pure perfectie. Een volmaakt huwelijk van zang en theater.
Bij de viering van de trouwdag van een echtpaar gaat alles mis, behalve het belangrijkste: hun liefde leeft nog.
3. À ma fille
Zelf heb ik er geen, maar dit is wat een vader moet voelen als een jonge man haar ooit komt ‘wegkapen’: je dochter.
3 Françaisetjes
4. Et moi dans mon coin
In het heden getuige zijn van het verleden. De zanger ziet toe hoe een ander zijn vrouw het hof maakt en zij daarop ingaat.
5. La mamma
6. Hier encore
7. Il faut savoir
8. La bohème
TERZIJDE
Aznavour ‘de Franse Sinatra’ noemen is net zoiets als Johan Cruijff omschrijven als ‘de Nederlandse Messi’ of ‘Pele NL’. Belachelijk. Een doodzonde.
Aznavour is Aznavour en Cruijff is Cruijff.